woensdag 27 februari 2013

Out of the Box

The Duck Tree.

 
The Duck Tree by Leonhard Baldner.

Als je weer eens een blik werpt in oude boeken besef je dat de weg naar de Waarheid geplaveid is met twijfels, leugens en vooroordelen. In het voorbeeld hierboven vallen de eendjes als rijpe vruchten uit de boom om vervolgens weg te zwemmen. Het is maar een van de vele dwaalwegen die desondanks geleid hebben tot zoveel prachtige uitvindingen, grootse inzichten en diepe kennis. Dat zouden we nu Out of the Box denken noemen. Dat zou je moeten stimuleren. Helaas meent de overheid het wetenschappelijke onderzoek aan banden te moeten leggen door afrekenbare prestaties te verlangen. Daarmee vermoordt zij de onbegrensde nieuwsgierigheid van authentieke, autonome onderzoekers. Wat is er toch met de overheid dat zij steeds weer dezelfde fouten maakt. De overheid heeft ten aanzien van de Kunsten ooit het standpunt ingenomen dat zij zich niet inhoudelijk met de kunst zou bemoeien, noch zou oordelen over goede en slechte kunst. Haar taak zou niet meer zijn dan enige kunstopleidingen te verzorgen en de verzamelde kunstwerken middels musea te archiveren en toegankelijk te maken. Niets is minder waar. Hogere en lagere overheden hebben zich voortdurend bemoeit met de initiële kunstproductie en hebben daarmee een ongezond subsiedieafhankelijk kunstklimaat geschapen.      

zondag 24 februari 2013

Kijkplezier

De collectie De Heus-Zomer.


Ik zag in het altijd weer gezellige Laren de frisse en gevarieerde tentoonstelling COBRA TOT DUMAS met topwerken van Nederlandse hedendaagse kunstenaars uit de collectie De Heus-Zomer. Het belang van de particuliere collecties voor de beeldende kunst kan niet onderschat worden. Het was een genot om de zeer verschillende werkwijzen en opvattingen binnen de Nederlandse beeldende kunst in een groot panoramisch overzicht te ervaren. Ik ga graag naar het Singer Museum in Laren. Is het de zorgvuldige programmering, het aandachtige publiek of gewoon het kijkplezier dat mij iedere keer weer doet afreizen naar Laren? Of is het misschien mijn afkeer van al die pretentieuze thematentoonstellingen in veel andere musea? Het kon allemaal niet op, daar in Laren. Tijdens de zeer druk bezochte tentoonstelling maakte ik deze opnamen van een pianorecital die tegelijkertijd in een zaaltje naast de tentoonstelling plaats vond.

zaterdag 16 februari 2013

Where's the money gone?

Zakkenwasser zelfst.naamw.
iemand die juten zakken schoonwast en weer voor gebruik gereed maakt   Voorbeeld: `En toen ik tien jaar was heb ik zakken gewassen. Ja, ik was een echte zakkenwasser! `
  • [pejoratief] een sullig persoon die alles fout doet
  •   Voorbeeld: `Oh, die zakkenwassers! Tja, wat had je anders verwacht. `
  • Anders dan het hierbovenstaande voorbeeld doet vermoeden zijn zakkenwassers bijzonder slimme personen die de inhoud van zakken op een raadselachtige manier laten verdwijnen. Zij worden ook wel witwassers genoemd.   

  • In geld kun je vele waarden uitdrukken, bijvoorbeeld schaarse kwaliteiten of heel hard werken. Geld kan ook zomaar verdampen of in het oneindige worden bijgedrukt. Soms is geld zichtbaar als een munt of een biljet maar veel vaker is het een virtueel of abstract getal. Geld is een heel raar ding. In Nederland hebben 3 van de 4 banken Staatssteun van de Overheid gekregen. Twee banken zijn er zelfs genationaliseerd. De vraag is gerechtvaardigd wie voorafgaand aan de Kredietcrisis, en zelfs nog daarna, hun zakken gevuld hebben gevuld met buitensporige winsten, torenhoge bonussen, risicovolle investeringen en slechte financiële producten. Laten wij hun namen, gezichten, vermogens, bezittingen en adressen leren kennen en hen met terugwerkende kracht persoonlijk aanspreken op hun professionele falen. Laten wij hen uitnodigen, zo nodig dwingen om de ontvreemde miljarden terug te betalen aan de gemeenschap. Ik schat dat er een slordige 10 miljard terug te halen moet zijn. De Nederlandse banken, die de laatste jaren een nettowinst van meer dan 10 miljard euro hebben geboekt kwamen weg met een fooi om aan de redding van SNS bij te dragen. Die 20 miljard euro moet toch genoeg zijn zou je zeggen. Helaas gaat dit allemaal niet lukken. Wet- en regelgeving zijn hopeloos verouderd en er zijn teveel belangengroepen die de overheid verbieden om orde op zaken te stellen. Het verleden leert dat er nauwelijks een bestuurder, ondernemer, toezichthouder, bankier of politicus is die ooit heeft moeten boeten voor gemaakte fouten of frauduleuze handelingen. Net zoals het water naar het laagste punt stroomt, zal de rekening door de overheid in eerste instantie bij de gewone belastingbetalers en uiteindelijk bij de allerzwaksten in de samenleving neergelegd worden. Vaak wordt gezegd dat we moeten leren van fouten in het verleden om daaruit lessen voor de toekomst te trekken. Een les zou kunnen zijn dat wanneer een overheid zich onwillig, machteloos, zelfs hulpeloos toont, dat burgers, die zich door diezelfde overheid niet meer vertegenwoordigd weten, zelf initiatieven gaan nemen. Als de overheid de onderlinge solidariteit aantast, die zij zelf vertegenwoordigt, zullen burgers er steeds meer moeite mee hebben de rekening te betalen die diezelfde overheid hen oplegt in de vorm van hogere heffingen en belastingen. Als de overheid de internationaal werkende bedrijven laat wegkomen met een minimum tax en van haar eigen nationale bedrijven het volle pond vraagt, zal het verzet daartegen alleen maar groeien. Het is haast onontkoombaar dat er weer glorieuze tijden aanbreken voor het Zwarte Geld, het Tol heffen, de Ruilhandel, de Gilden en de Struikroverij. We gaan terug naar de middeleeuwen en proberen het opnieuw. Een lichtpunt is dat we een tweede Gouden Eeuw gaan beleven. Ondanks voortdurende, acute geldproblemen maakten kunstenaars toen de mooiste kunstwerken.

    donderdag 14 februari 2013

    McDonalds

    Doe het tegenovergestelde.

    McDonaldsheggenmussen in Duiven, Gelderland.

    De overheid investeert vele miljoenen in de natuur in Nederland. Je mag de vraag stellen of die investeringen wel het beoogde resultaat opleveren. Het lijkt er op dat je soms het tegenovergestelde moet doen om de natuur een handje te helpen. In mijn eigen omgeving zijn bijvoorbeeld alle mussen zo maar ineens verdwenen. Gelukkig zijn ze nog wel massaal te vinden in de heggen langs de drive-in van de fastfoodketen McDonalds in Duiven. Op de Veluwe ben ik in de natuur nog nooit een vos tegengekomen. Wel heb ik, terugrijdend van het Ruhrgebied in Duitsland, meerdere malen bij een afslag van de snelweg ter hoogte van Oberhausen een vos gezien. Het schijnt dat vossen in Londen zo talrijk zijn geworden dat overwogen wordt de jacht op het roofdier te openen.

    De overheid besteedt miljoenen aan ontwikkelingswerk in Afrika. Dat doet ze gewetensvol,  echter zonder veel resultaat. Beter lijkt ook hier om het tegenovergestelde te doen en het eigen belang voorop te stellen. De Chinezen ruilen in Afrika grondstoffen voor infrastructurele werken. Zij gaan daarbij niet uit van superioriteit maar van gelijkwaardigheid.

    De overheid investeert vele miljoenen in de kunsten. Toen de bezuinigingen onlangs een feit werden kondigden vele kunstenaars het einde van de beschaving aan. Het is niet gemakkelijk om af te kicken van een subsidieverslaving. Daar heb ik begrip voor. Nu ontdekken diezelfde kunstenaars dat zij helemaal niet afhankelijk zijn van een of andere overheid maar vrije en autonome personen zijn die open naar de wereld en naar hun opdrachtgevers, kopers en liefhebbers staan. Nieuwe initiatieven bloeien op. Dus laten we vooral fastfoodketens, snelwegen en spoorlijnen bouwen, dan komt het met de natuur, het geweten en de kunst ook helemaal goed.         

    zondag 3 februari 2013

    Orgone Energy

    Mike Kelley (2)

    Mike Kelley, Documenta IX 1992. Orgone Shed (in de achtergrond). Met dank aan Mirjam van Tilburg, zaaltekst Stedelijk Museum Amsterdam.

    Eerder schreef ik in deze blog een niet al te enthousiast verhaal over een retrospectief met werken van de Amerikaan Mike Kelley in het vernieuwde en gerenoveerde Stedelijk Museum in Amsterdam. Niettemin ontdekte ik toch een aantal pareltjes. Een van de werken die mij in het bijzonder aansprak was een ontwerp voor een houten bouwsel: How to Build and Use an Orgone Energy Accumulator. Zijn Orgone Shed is hierboven in de achtergrond zichtbaar. Het was zeker niet de beeldende kwaliteit van dit ontwerp maar meer het (absurde) idee er achter. Daar is wel een verklaring voor omdat ik mijn persoonlijke belangstelling voor de relaties tussen kunst, natuur en wetenschap terug zag in dit werk. Kijken naar kunst is immers ook het projecteren van onder andere je eigen gedachten. In eerste instantie ging ik er van uit dat Mike Kelley het allemaal zelf verzonnen had en was ik zelfs teleurgesteld toen bij nader inzien bleek dat zijn idee achter dit werk niet meer was dan een referentie aan de Orgone Accumulator van de controversiële psychoanalist Wilhelm Reich die reeds in 1940 het fenomeen Orgone Energy presenteerde. Door het bezoeken van zijn tentoonstelling heeft Mike Kelley mij, geheel onbedoeld, toch een nieuwe wereld geopend waarvan ik het bestaan nog niet kende. Meer is te lezen over Wilhelm Reich op:  http://inventors.about.com/od/qrstartinventors/a/orgone.htm