Hoe kan dat?

Mondriaan Fonds.

Zit ik net het beleidsplan te lezen van het Mondriaan Fonds voor de komende jaren:

 

Vrijhaven van verbeelding,

deze versterken en verdiepen,

daarmee een katalysator zijn

en dynamiek bevorderen in de sector.

Laten we dat nu al doen in VM23 in Arnhem zonder enige cent subsidie. Alsof we het zelf hadden opgeschreven 

 

Geef mij een bril op sterkte

VM23

VM23 is een onafhankelijk, volledig ongesubsidieerd initiatief dat onder meer tentoonstellingen organiseert in een grote, onttakelde ruimte aan de Ir JP van Muilwijkstraat 23 in Arnhem en daarmee een podium biedt om het creatieve kapitaal in de stad, de regio en ook ver daarbuiten zichtbaar te maken. In een direct contact met het veld van de kunsten ontstaan haast vanzelfsprekend iedere keer weer opnieuw plannen, ideeën en concepten voor tentoonstellingen. In de korte tijd van haar bestaan heeft VM23 bewezen in een grote behoefte te voorzien met een zeer gevarieerd aanbod van tentoonstellingen, uitwisselingen en evenementen, zoals ook op de VM23 pagina op Facebook te zien en te lezen is.
In aanloop naar de komende internationale tentoonstelling Sonsbeek 2016 in Arnhem met de werktitel “Transaction” waarvan op dit moment nog helemaal niets bekend is constateren wij als een plaatselijk initiatief met een open, welwillende en actieve houding naar de kunst en de samenleving, waarbij zelfs het ruru huis meerdere keren door ons werd bezocht, dat de curator van Sonsbeek, zijnde het collectief ruangrupa uit Indonesië, haar belofte om een “proces” in te gaan en te willen samenwerken met de stad, haar inwoners en initiatieven niet nakomt. Behalve de al door haar gecontracteerde en gesubsidieerde instellingen, gaat ruangrupa ieder contact uit de weg, niet alleen met ons kunstinitiatief maar ook met vele anderen zoals wij dagelijks horen.

Als overheden de kunst subsidiëren is waakzaamheid geboden en liggen perversiteit en corruptie op de loer, schreef ik al eerder. Het gaat om vele tonnen subsidiegeld die zijn binnen geharkt met valse beloftes.
Plaatselijke kunstinitiatieven zijn overigens geen haar beter en om maar te willen aanhaken programmeert een van die initiatieven zelfs een cyclus van tentoonstellingen op basis van slechts een voorlopige werktitel van onze vrienden uit Indonesië: “Transaction” ofwel de expositieplek als metafoor voor de stad.

De notie door een Indonesische bril naar Nederland te kijken ontgaat VM23 volkomen. VM23 gaat gewoon haar eigen programma uitvoeren.

 

Valse beloftes

 Hoera, de subsidie is binnen.

Het collectief ruangrupa uit Jakarta is de curator van de komende beeldententoonstelling SONSBEEK 2016 in Arnhem. 

Op http://www.sonsbeek.org/ schrijft ruangrupa dat zij met de tentoonstelling SONSBEEK 2016-TRANSACTION graag mensen, ideeën en verhalen van de stad Arnhem wil onderzoeken. Leidend daarbij is haar fascinatie door en betrokkenheid bij het vraagstuk van het gemeenschappelijke recht op de stad, zo schrijft zij. Ruangrupa is heel benieuwd naar de stad en haar inwoners en zal met haar transparante en uitnodigende werkwijze bijdragen aan de zichtbaarheid van het proces – de zogenaamde ‘making of’ van deze tentoonstelling. Hiertoe heeft zij zelfs een grote kaart van Arnhem opgehangen in haar “(t)huiskamer”, het z.g. ruru huis, waarop de inwoners van Arnhem hun verhalen, ervaringen en herinneringen kunnen delen. Deze “data”, zo belooft ruangrupa, vormen het uitgangspunt* voor de programmering van SONBEEK 2016.

Behalve de deelname van slechts 2 of 3 Nederlandse kunstenaars aan de "echte" Sonsbeektentoonstelling kunnen we gezien de reputatie van dit collectief vele werken verwachten die ons leren door een andere bril naar ons zelf, naar Nederland, te kijken. Nu zit ik daar persoonlijk helemaal niet op te wachten, laat staan om reden van ons democratische systeem waarin het gemeenschappelijke recht op de stad is verankerd. Wat moet ik daar nu van leren? Ik zou het daarom graag willen omkeren. Eerder zou een Nederlandse bril vele andere landen passen, te beginnen bij het thuisland van de groep. Ik begrijp daarom de uitnodiging voor dit collectief ook niet.

Het verhaal van ruangrupa, hoe sympathiek in beginsel ook toen zij ooit werd opgericht, is veel te mooi om waar te zijn. Als het een verhaal voor een reclamefolder of een subsidieaanvraag was zou het zeer geslaagd zijn, maar om in haar programmering bewust een belangrijk Arnhems initiatief over het hoofd te zien dat in een grote behoefte voorziet van in Arnhem wonende en werkende kunstenaars is een omissie. De organisatoren van VM23 hebben tot op heden nog helemaal niets mogen vernemen van ruangrupa dat zegt zeer gehecht te zijn aan het “proces” en niet nalaat om haar eigen “veldwerk” te roemen. Geen enkele vraag, geen enkele uitnodiging, geen enkele reactie heeft ons van de kant van ruangrupa bereikt, zelfs niet nadat wij als een onafhankelijk podium voor de kunst onze openheid en welwillendheid hadden betoond door een paar bezoeken te brengen aan het ruru huis. Zonder enig resultaat. Wij horen dit ook terug van anderen die ons bezoeken. Wil ruangrupa eigenlijk wel samenwerken en heeft zij al niet veel eerder haar plan getrokken door haar favoriete kunstenaars te kiezen en zich met een aantal lokaal gesubsidieerde partijen te verbinden?

Ons initiatief VM23 bevindt zich in een grote onttakelde ruimte aan de Ir JP van Muilwijkstraat 23 in Arnhem die tijdelijk door de corporatie Portaal ter beschikking is gesteld. Wij organiseren sinds meer dan een jaar spraakmakende tentoonstellingen met een grote diversiteit. Deze plek heeft zich, zonder ook maar een cent overheidssubsidie te ontvangen, bewezen als een laagdrempelig doch hoogwaardig podium om zowel het enorme creatieve kapitaal in Arnhem zichtbaar te maken, uitwisselingen in Nederland en het buitenland te organiseren, jonge alumni en gerenommeerde kunstenaars te presenteren, bijzondere collecties te tonen en onder meer afstudeersolo’s, lezingen en meetings te faciliteren. Van al deze activiteiten in VM23 houden we ook een pagina op Facebook bij.

*Wie wel eens in het ruru huis is geweest ziet daar inderdaad een paar metalen borden met daarop een soort van gestileerde plattegronden hangen. Er is nauwelijks enige relevante informatie op die borden te vinden en als het een of ander met een kleurig plakplaatje is aangegeven dan is het onleesbaar of indien het toch leesbaar is, is het op de verkeerde plek bevestigd. Het is botweg gezegd gewoon allemaal onzin en eigenlijk veel te kinderachtig voor woorden om het hierover te hebben, ware het niet dat er door het collectief vele tonnen subsidiegeld zijn binnen geharkt met de valse belofte dat deze onzin die ruangrupa "data" noemt het uitgangspunt vormt voor de programmering van SONBEEK 2016.
Het leermoment is: Waar overheden (beeldende) kunst subsidiëren is waakzaamheid geboden.