De kunst van het verbeelden (2)

Onvoltooide werken.

De Organische radio’s, ofwel “Orgrads”, die ik ooit uitvoerde waren gebaseerd op het vervangen van een of meer normale industriële onderdelen van een elektrisch radiocircuit door organische materialen met ongeveer dezelfde elektrische waarden. Zij verrasten iedere keer opnieuw met wonderlijke afstemmingen en grillige geluidspatronen. Vele experimentele Orgrads hebben het atelier echter nooit verlaten.

Een radiocircuit kan zich verplaatsen als een soort robot die gestuurd wordt door geluidstrillingen. Zo legt ieder muziekprogramma als het ware weer een andere route af. Het is bij experimenten gebleven. 

Hoewel dit ooit bedoeld was als een onderdeel van een Organische Radio die als een weerstand werkte, voegde ik planten en bloemen tussen glazen platen. De esthetische kwaliteit van deze onderdelen heb ik op zich zelf altijd onderkend maar heb ik nauwelijks verder toegepast in beeldende installaties.

De aula van de Schouwburg in Arnhem stortte ik in rond 1980 ooit vol met zand. Dat waren nog eens tijden. Met het zand bouwde ik figuren. Het vochtige zand geleidde iedere aanraking van mijn handen bij het liefdevol modelleren van die figuren en maakte deze contacten hoorbaar via een door mij met het vochtige zand verbonden elektrisch circuit. Het verbeelden van de “elektrische” wereld was toen mijn doel. Het was een eenmalige actie. Anno 2015 is de elektrische wereld op een ongekende wijze verder geëvolueerd met nieuwe nog ongekende mogelijkheden waarop vanuit de beeldende kunst een antwoord zou moeten komen.        

   

De kunst van het verbeelden

Onvoltooide werken.

Ik heb in mijn eigen beeldende praktijk voortdurend allerlei natuurkundige verschijnselen onderzocht zoals het geluid, het licht, de zwaartekracht, de elektrische geleiding en de perceptie. Slechts een klein aantal onderzoeken hebben uiteindelijk geleid tot concrete beeldende installaties die ik uitvoerde op het raakvlak van kunst, techniek en natuur. In mijn archief vond ik een aantal foto’s en tekeningen terug die nooit tot enige presentatie geleid hebben maar onvoorwaardelijk van belang waren voor het bevredigen van mijn nieuwsgierigheid en het ontdekken van voor mij onbekende fenomenen. Een aantal voorbeelden:

Deze foto nam ik ooit op het strand bij Bakkum. Ik herinner mij dat ik allerlei op het strand gevonden materialen verzamelde die ik vervolgens in de lucht wierp en fotografeerde. Met de hand op mijn hart zweer ik dat ik deze foto genomen heb op een moment dat ik helemaal niets in de luncht wierp. Om die reden heeft deze foto mij altijd gefascineerd.

 In de tuin achter mijn atelier in School V in Arnhem experimenteerde ik in met een uiterst rekbaar wit gaas dat ik op een gigantische rol van mijn vriend Rob Thuis gekregen had. Niet alleen het bouwen van de positieve vloeiende vormen door middel van het spannen van dit materiaal, maar vooral de verrassende negatieve vormen die ontstonden tussen deze witte bouwsels waren zeer bijzonder.

In mijn atelier in huis heb ik jarenlang experimenten uitgevoerd met organische materialen zoals aarde en planten en het registreren van kenmerken zoals geleiding, weerstand, etc. De projecten met galvanische elementen in mijn organische radio’s zijn daar een vervolg op. De foto van een van deze experimenten laat waarschijnlijk een opstelling zien van een aantal lichtsensoren op een of ander groeisel om daarmee een geluidsequentie te genereren.

Een tekening van 4 auto’s die op hoge snelheid gelijktijdig een kruispunt naderen vond ik tussen vele andere tekeningen in mijn archief. In tekeningen kun je de meest absurde, (on)werkelijkheden op een onmiddellijke wijze verbeelden. Deze tekening herinnert mij aan de karikaturen die ik tot ieders genoegen maakte voordat ik een beeldende opleiding volgde en deze directe vorm van afbeelden afleerde. 

         

Back to the future (2)

Natuur, Wetenschap en Kunst.

Nico Schulte. Organic Radio. 100 x 100 x 50 cm. Lok 01 Breda. 

De afgelopen maanden heb ik mijn tekenmachines op verschillende plekken laten werken. Oorspronkelijk is dit een project dat slechts eenmalig uitgevoerd is in 1985 in het fantastische Apollohuis van Paul en Helene Panhuysen in Eindhoven. Het heeft mij niet alleen verbaasd dat de machines opnieuw verrassende tekeningen maakten maar vooral ook hoezeer de machines de toeschouwers verleidden tot allerlei spontane commentaren, filosofieën en associaties tijdens de pop-up tentoonstellingen Dots that go for a walk en Machina in een grote v.m. AH winkel in Arnhem geïnitieerd door Joop Nuyens (art@nuyens.nl). De meeste van mijn installaties heb ik slechts een of twee keer uitgevoerd. Wellicht moet ik mijzelf ook eens flink recyclen en de nog ongekende mogelijkheden van al die projecten opnieuw benutten. Ik heb nog veel te doen: landschapsillusies schilderen om daarmee het terrein van de perceptie verder te verkennen en organische (biologische) radio’s maken om de geleiding van elektriciteit te onderzoeken en te verbeelden. Het zou fantastisch zijn om mijn beeldende onderzoek weer te kunnen verbinden met onderzoeken in de wetenschappelijke wereld zoals die van het Donders instituut te Nijmegen, Qualcomm in Amsterdam, Disney Research in Pittsburgh of het prachtige Plant-e project in Wageningen.