Voorkennis

Een schoolfoto.



Zonder enige voorkennis kun je in deze foto toch veel lezen. Het is onmiskenbaar een klassenfoto. Het geeft daarmee een context en vooral ook een beeld van de tijd. Bijvoorbeeld over de mode in kleding en haardracht of over het aantal, de sekse of de opstelling van de personen. Op de foto staan een oudere heer, 6 meisjes en 24 jongens. De leerlingen op de foto zijn ordelijk in 3 rijen geplaatst. De heer links is waarschijnlijk de docent en staat op een belangrijke plek vooraan, even los van de groep. een tegel vanaf het gat links. De meisjes staan samen op de eerste rij en worden links en rechts aangevuld door twee jongens die gespiegeld staan. Daarachter staan op de tweede en derde rij alle andere jongens. Wat je in deze foto nauwelijks kunt lezen, is de plek waar deze foto genomen is. Het lijkt waarschijnlijk dat het de school is waar deze leerlingen ook studeerden. Niets is minder waar. Deze schoolfoto is gemaakt in 1967 van de klas HBS 5B van het Katholiek Veluws College in Apeldoorn. Ik zat in deze klas. Dit is niet de plek waar wij gestudeerd hebben. Dat was een simpel houten noodgebouw elders. Deze foto is genomen op de trap van de entree van de nog in aanbouw zijnde nieuwbouw van de school. De plek die ons ooit beloofd was om af te studeren. Een goede beschouwer zou echter, ook zonder die informatie, direct gezien hebben dat de locatie op deze foto niet helemaal klopte. Linksboven op de foto is immers een steigerpaal en een reflectie van een stellage in het glas te zien en zowel links- als rechtsonder op de foto een diep gapend gat. Ook een gewone schoolfoto is net als een kunstwerk een beeld met allerlei lagen en betekenissen. Om je in een museum te helpen bij het kijken naar kunst wordt er door de educatieve dienst vaak een uitleg gegeven. Je kunt dan de uitleg bij een tentoongesteld kunstwerk lezen en daarna het beeld daarop bevragen. Je kunt ook eerst naar het beeld kijken en daarna je ervaring toetsen aan de uitleg bij het kunstwerk. Educatieve diensten zijn eigenlijk overbodig. Het beste is om zelf te leren kijken.