Rijkdom

Kwekerswijsheid.

Moestuin gerund door vrijwilligers bij kasteel Doorwerth.

 

Een paar weken geleden kwam ik op een feestje bij mijn kunstvrienden een familielid van een van hen tegen. Zijn beroep is kweker. Hij is een van de weinige die de grote sanering in het kassengebied in Lent (nabij Nijmegen) heeft overleefd. Een zaadje of een bolletje in de grond stoppen en deze vervolgens liefdevol laten opgroeien tot een volwassen plant, daar was hij gelukkig bijtijds mee gestopt. Er zat geen handel meer in. De afzet was veel te laag en de kosten waren veel te hoog, zo vertelde hij. Tegenwoordig verkent hij eerst de markt, let op de trends en gaat vervolgens op zoek naar afnemers om het gewas, dat kan bijvoorbeeld een siergras, een vetplant of een orchidee zijn, in Azië te laten produceren om het daarna te importeren. Teveel van je eigen product houden en geen afstand willen doen van een specifieke soort of traditionele wijze van produceren, dat bleek voor veel kwekers de doodsteek te zijn. Laat dat nu net de valkuil voor veel beeldende kunstenaars zijn: hun werkwijze is te omslachtig, hun thematiek is te particulier en hun houding is te eigenwijs. Voor hen is de markt een vies woord. Dat een kunstwerk ook een sfeerbepalend decoratief element of een louter esthetisch object kan zijn is voor hen een ware gruwel. Zij hebben niet alleen de speelruimte gemist die hen door de conceptuele kunst gegeven is, zij hebben ook Christo en Koons gemist, de meesters in het financieren van hun beeldende projecten. Ik geef toe dat de wijze waarop Damien Hirst getracht heeft om zijn marktwaarde op te schroeven net iets te ver ging. Dat is het ene uiterste, het andere is om op een volstrekt autonome, onafhankelijke en integere wijze beeldende kunst te maken door eigen inkomstenbronnen buiten de beeldende kunst te genereren of (naar keuze) te ploeteren in armoede om het beeldende werk uiteindelijk gratis aan te leveren op de diverse podia. Sommigen zeggen dat je dan ook rijk bent.